GÜNEŞ HÜCRELERİ FOTOVOLTAİK
MODÜLER
GÜNEŞ HÜCRESİ=PV CELL=DİYOD=FOTO
DİYOD
PV CELL’ ler seri veya
parelel olarak bağlanarak modüller , istenilen gerilim ve akımda ve güçte üretilir.
· Güneşten elektrik elde edilen sistemlerin en temel
yapıtaşı güneş hücreleri veya
FOTOVOLTAİK hücrelerdir. (PV CELL)
· Bunlar üzerine ışık düştüğü zaman doğru akım (DC) üreten elemanlardır.
· Bu PV hücreleri biraraya geldiği zaman güneş
modüllerini (PV MODUL) oluşturur.
PV MODÜL
· Bunlara güneş paneleri denmemesinin nedeni su ısıtıcıları olan termal paneller
ile karıştırılmasını önlemektedir.
· Isı dezavantajıdır.
· Işık ile
çalışır.( Güneş ışığı)
· Çıkış
gerilimleri DC’dir
Inverter
Şarj
kontrol = Sistem olur.
Akü
MODÜLLERİN MALOLUŞ FİYATI VE DiĞERLERİ
·
En temel bir PV
–hücresi silikon kristalinden
oluşan hücredir.
·
Ge
·
Ga As 3 yarı ıiletken madde
·
Si (PV hücre yapımında
kullanılır.)
· Böyle bir hücre
0.5 – 0.6 v arası DC gerilim
üretir.
· Bu hücrelerin seri bağlanmasından bir PV modül oluşur.
· Seri bağlayarak istediğimiz gerilimi
Paralel bağlayarak istediğimiz akımı : ve istenen güçte PV modül yapılabilir.
·
Güneş ışığından elektrik elde edilen bir sistemde PV
hücrenin verimi , PV modülünün ve sistemin veriminden ayrı
düşünmeli.
· Verimi düşüren
etkenler:
·
Gölgeleme = Yer seçiminde dikkatli davranarak
·
Toz-kirlenme=
Temizleyerek
·
Sıcaklık = Hava
veya su ıle soğutarak : ile
korumalidir.
· Piyasada PV hücrelerinden alınabilecek en iyi verim 20% dir.
VERİM=
Güneşten gelen ışık enerjisinin , elektrik enerjisine dönüştürülme oranı.
VERİMİN ARTMASI=
·
Verimin artması
ile daha çok elektrik enerjisi
·
Daha az
alan
·
Daha az
görüntü kirliliği
·
Daha az maliyet
·
PV modülünün
verimi 20% den daha azdır. 15%.
SİSTEM VERİMİNİ
ETKİLEYEN FAKTÖR
1. Modülerin
yerleştirildiği açı güneş ışığına dik olacak şekilde yerleştirilmeli
2.
Üzerlerine düşen ışık veya gölge miktarı dik gelecek
şekilde olmalı
3.
sistemde
kullanılan kablolar lehimlemeler ve bunlara bağlı gerilim düşümleri
4.
sistemde
kullanılan inverterler ,sigortalar , şarj kontroller gibi malzemeler.
5.
ortalama
güneşleme zamanı (süresi) kıbrısta yaklaşık 7.5 saat yıllık ortalama
güneşleme süresi var.
MODÜLÜN ÜRETTİĞİ ENERJİ
WS Cinsinden
Eğer 3 saat güneşlenme süresi
varsa
= 3x60=180 ws =0.18 kws enerji
üretir.
60w PV modül
PV MODÜL TEKNOLOJİSİ
1.
Monokristal silikon hücreli PV modülleri
2.
Polikristal
silikon hücreli PV modülleri
3.
İnce tabaka (thin film)
amorphous si hücreli PV modelleri
Bu tiplerin birbirlerine göre üstünlük
veya zayıflıkları vardır
·
Mono ve poli si
hücreleri piyasada en fazla kullanılan modüllerdir.(93%) monokristal
si’den yapılan PV modülleri verimi polikristal
si PV modüllerin veriminden 1.59% - 2% arası daha iyidir.
·
Polikristal modüller biraz daha ucuzdur.
·
İnce tabaka modüllerin verimleri diğerlerine göre daha düşüktür.
Ancak gölgeli veya yüksek sıcaklıklarda bunlar daha dayanıklıdır. Ucuzdurlar
HÜCRE MADDESİ MODÜL
VERİMLİLİĞİ 1KWP için gerekli
modül alanı
MONOKRİSTAL Sİ
(11-16)% (7-9)m2
POLİKRİSTAL Sİ (10-14)% (8-9)m2
İNCE TABAKA (6-8)% (11-13)m2
AMORPHOUS Sİ (4-7)% (16-20)m2
PV
Modül güç değerleri Wp (peak W) ile gösterilir.
·
Güneşin
geliş pozisyonuna göre herzaman üzerinde yazan güçte
çalışamayacağı için maksimum
verebileceği güç yaazılır.(Wp)
·
Verimi artırırken
modül üzerine düşen ışık miktarını artırmak iyi
bir yöntemdir.
TEPE GÜCÜ (PEAK POWER –WP)
·
Bir PV
hücresinden alınacak güç üzerine düşen ışık
enerjisi ile (solar radiation) doğru orantılıdır. Işık artarsa güç ‘de artar.
·
Bir hücrenin
üretebileceği maksimum güç tepe gücü ( peak power) olarak söylenir ve Wp birimidir.
·
Her modülün kataloğunda max güç yazar
(standart test şartlarındandır).STC
1000W/ m2
T=25c
Elde edilen
güç (w) , akım (A) güneşten gelen
ışık şiddeti ile artar. Ancak gerilim (V)
değişikliği azdır.
KISA DEVRE AKIMI ( short circuit
current Isc) VE
AÇIK DEVRE GERİLİMİ (open circuit voltage Voc)
Bir PV
modülünün dikkate alınması gereken en önemli özellikleri ürettiği akım ve gerilim değerleridir.
·
Üretilen akım PV’nin üzerine düşen ışık
siddeti ile kapladığı alan ile değişir.
·
PV’nin ürettiği
gerilim ışık şiddeti ile
çok değişmez.
·
Kısa devre akımı
, Isc = maksimum verebileceği
akım (yüksüz)
·
Açık devre gerilimi , Voc = yüksüz ve direnç uçlarda ölçülen
gerilimdir.
·
Isc ve Voc yüklü
durumlarda değişirç
·
Çizilen Isc ve
Voc grafiklerinden MPP (maksimum power
point )maksimum güç noktası bulunur.
MPP’deki
akım Impp ve gerilim ise Vmpp diye adlandırılır.
Örnek: 100w
bir lambayı 4 saat günde çalıştırmak
için istenen modül gücü nedir? Bir
günlük depolama ve 12v DC sistem düşününüz. Güneşlenme süresini 2 saat alınız ..60w modül
kullanınız.
Çözüm:
Günlük
enerji ihtiyacı= 100w x 4 = 400ws günde
Günlük üretim= 2 x 60w = 120ws
Modül sayısı =
400ws = 3.5 =
4 modül
120ws
1 günlük depolama = 400ws
Akü kapasitesi =
400ws = 33.13 = 34Ah
= 45 Ah akü yeter.
12v